Buurschap Ede-Veldhuizen, voorloper van de burendag?

Met de burendag in aantocht is het soms goed eens terug te kijken naar het verleden . Ook de historie van Ede kent al kent al eeuwen lang een samenwerking van buren die een belangrijk deel van de historie van deze gemeente uitmaken

Een buurschap verwijst naar een samenwerking van buren. Deze buren waren de gezamenlijke inwoners van de buurschap. Buurschapen hebben zich lang voor de 10^e eeuw ontwikkeld uit de oudste nederzettingen van landbouwers. De huidige Buurt Ede-Veldhuizen is zo’n buurschap waarvan wordt aangenomen dat deze zeker al rond 800 na Chr. bestond. Het begrip “buren” maakt dan ook een belangrijk deel uit van de onderlinge betrokkenheid binnen zo’n gemeenschap.

In het verleden van de geschiedenis van de buurt Ede-Veldhuizen sprak men ook van een buurschap en een buurspraak zijnde de vergadering van buurgenoten. Dit is ook de juiste schrijfwijze hieraan werd later echter een “t” toegevoegd en werd deze schrijfwijze meer en meer gevolgd. Waardoor het begrip buurt en buurtspraak steeds meer in gebruik kwam.

Een buurt beheerde woeste gronden en wegen binnen de grenzen van de buurt waarbij de ingezetenen de geërfden waren. Zo ook de buurt Ede Veldhuizen waarbij op de jaarlijkse buur(t)spraak het beheer van het bezit werd besproken. Dat was toen en dat is ook nu nog het geval.

In het verleden was de Buurt de eigenaar van bijv. de Ginkelse heide, de Klinkenberg, de Paasberg en de Stompekamp. Maar ook de Grindweg (thans Stationsweg) behoorde tot het bezit van de buurt. Door de invoering van de gemeentewet en de 19^e eeuw en de enorme groei van Ede in de 20^e eeuw is er veel veranderd. Maar de buurt is nog altijd actief en in bezit van een eigen bosperceel.

Inwoners in de Buurt Ede-Veldhuizen met een eigen huis of opstal dan wel grond globaal binnen het gebied tussen de spoorbaan Ede-Utrecht en de N224 (kadastraal secties C,F, K en N) zijn geërfden van de buurt. Zij kunnen jaarlijks kunnen hun zegje doen tijdens de buur(t)spraak die ook dit jaar weer wordt gehouden. Zij zijn ook de geërfden van het buur(t)bos in eigendom van de buurt.

Zo blijkt dus dat de huidige burendag al heel lang een onderdeel was van een gemeenschap. Waarbij het toen maar ook nu draait om het begrip “SAMEN”. De buurtspraak van 2013 staat voor 19 september a.s. op de agenda om 10.00 uur in Huis Kernhem. Hier zijn alle geërfden welkom om kennis te maken met de Buurt. Informatie over de Buurt Ede-Veldhuizen is terug te vinden op de website van de Gemeente Ede www.ede.nl.